Η ανάγνωση είναι ίσως το μάθημα που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο μέρος της προσπάθειας του μικρού μαθητή που πηγαίνει στην Α’ τάξη του Δημοτικού σχολείου. Σε ένα εντελώς νέο περιβάλλον, το παιδί προσπαθεί όχι μόνο να προσαρμοστεί, αλλά παράλληλα να μάθει να διαβάζει και να γράφει. Η ανάγνωση, που αποτελεί έναν από τους βασικότερους στόχους της Α' Δημοτικού, δεν είναι πάντα μία εύκολη διαδικασία για όλα τα παιδιά.
Πολλοί μικροί μαθητές δυσκολεύονται να κατανοήσουν και να μάθουν τα γράμματα, τα σύμβολα και τις λέξεις, την προφορά τους και τη σημασία ενός κειμένου. Αρχικά μαθαίνουν να κάνουν γραφοφωνημικές αντιστοιχίες, δηλαδή να βλέπουν, να γράφουν και να αναγνωρίζουν τα γράμματα. Σιγά σιγά αρχίζουν να συλλαβίζουν δισύλλαβες και τρισύλλαβες λέξεις. Η δεξιότητα της ανάγνωσης εξελίσσεται καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, οπότε προς το τέλος, τα παιδιά διαβάζουν λέξεις με συμφωνικά συμπλέγματα και προτάσεις, συλλαβίζοντας κυρίως όταν έχουν μπροστά τους μια δύσκολη λέξη.
Τελειώνοντας την πρώτη τάξη, τα παιδιά θα πρέπει να διαβάζουν σχετικά άνετα λέξεις, προτάσεις και μικρά κείμενα. Αν το παιδί σας δυσκολεύεται στην ανάγνωση, ζητήστε εξειδικευμένη βοήθεια, ώστε να γνωρίζετε αν τυχόν αντιμετωπίζει κάποια μαθησιακή δυσκολία, όπως π.χ. δυσλεξία. Η δυσαναγνωσία προκαλεί δυσκολίες επίσης, στη γραφή και στα υπόλοιπα μαθήματα, ενώ δημιουργεί και στρες στο παιδί.
Για να βοηθήσετε το παιδί να εξοικειωθεί με την ανάγνωση, μπορείτε να εφαρμόσετε στο καθημερινό του πρόγραμμα στο σπίτι τα εξής:
- Καθορίστε ένα σταθερό πρόγραμμα, καθώς αποτελεί βασικό συστατικό για τη μελέτη. Ο προκαθορισμένος χρόνος και χώρος μελέτης, μπορεί να βοηθήσει σημαντικά.
- Διαβάστε μαζί, συλλαβίζοντας αργά, τονίζοντας το γράμμα όπου τονίζεται η κάθε λέξη.
- Παροτρύνετε το παιδί να δείχνει τις λέξεις που διαβάζει με το δάχτυλό του ή ένα μολύβι.
- Αφήστε το παιδί να διαβάσει μόνο του δυνατά, καθώς είναι πολύ σημαντικό να ακούει τη φωνή του ενώ διαβάζει.
- Μπορείτε να υπογραμμίζετε τις λέξεις που δυσκόλεψαν το παιδί κατά την ανάγνωση, ώστε να τις επαναλάβει στο τέλος.
- Σχηματίστε μαζί με το παιδί γράμματα και αριθμούς, χρησιμοποιώντας πλαστελίνη.
- Όταν διαβάζετε εξωσχολικά βιβλία, προτιμάτε αυτά που αρέσουν στο παιδί.
- Συμπληρωματικά, αφήστε το παιδί να παίξει με επιτραπέζια ή ηλεκτρονικά παιχνίδια λέξεων, κάνοντας την ανάγνωση πιο ευχάριστη.
- Εκμεταλλευτείτε κάθε ευκαιρία που μπορεί να περιέχει ανάγνωση, από τις πινακίδες στο δρόμο μέχρι τις ετικέτες των προϊόντων στο σούπερ μάρκετ.
- Μην ξεχνάτε ότι κάθε παιδί μιμείται τους γονείς του. Επομένως αν βλέπει εσάς να διαβάζετε, θα θεωρήσει το διάβασμα μια φυσιολογική, ευχάριστη δραστηριότητα και όχι μια αναγκαστική διαδικασία.
- Μην παραλείπετε να επιβραβεύετε το παιδί, ενθαρρύνοντάς το έτσι να συνεχίσει την προσπάθεια.
