Τι πρέπει να γνωρίζεις για να σερφάρεις με ασφάλεια στο διαδίκτυο

Το διαδίκτυο είναι μέρος της καθημερινότητάς σου. Παίζεις παιχνίδια, βλέπεις βιντεάκια, τσατάρεις ή χαζεύεις τα post των φίλων σου. Τι γνωρίζεις, όμως, για τους κινδύνους που μπορεί να κρύβει το διαδίκτυο; Πώς μπορείς να αναγνωρίζεις και να αποφεύγεις τις προσπάθειες εξαπάτησής σου στο διαδίκτυο;

Η Δράση Ενημέρωσης Saferinternet.gr του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου μας δίνει tips για το πώς μπορείς να προστατεύσεις τον εαυτό σου από ακατάλληλη ή επιβλαβή συμπεριφορά και γενικά, να γνωρίζεις ποια είναι η υπεύθυνη και ασφαλής χρήση του διαδικτύου.

Αξιοπιστία πληροφοριών
Σου έχει τύχει να πάρεις υλικό από το διαδίκτυο για μία σχολική εργασία και να ανακαλύψεις ότι ήταν τελείως λάθος; Θα πρέπει να γνωρίζεις ότι οι πληροφορίες που βρίσκεις στο διαδίκτυο δεν είναι πάντα ακριβείς. Θα πρέπει πάντα να τις διασταυρώνεις. Πώς;

  • Βρες αξιόπιστες σελίδες που σου έχουν προτείνει οι δικοί σου ή από το σχολείο και προτίμησε αυτές ως πηγές για τις εργασίες σου.
  • Χρησιμοποίησε περισσότερες από μία ιστοσελίδες/πηγές όταν αναζητάς πληροφορίες για κάποιο θέμα. Αν δεν είσαι βέβαιος για την αξιοπιστία μιας διαδικτυακής πληροφορίας ζήτα βοήθεια από τους γονείς σου ή κάποιον εκπαιδευτικό.

Phishing και scams
Έλαβες ένα e-mail που σε ορίζει κληρονόμο μιας αμύθητης περιουσίας ή σε ενημερώνουν ότι κέρδισες ένα υπέρογκο ποσό σε λοταρία και το μόνο που πρέπει να κάνεις για να λάβεις το ανεπάντεχο αυτό δώρο είναι να συμπληρώσεις μερικά στοιχεία στο διαδίκτυο.

Φαντάζεσαι πιθανότατα ότι πρόκειται για απάτη και καλά κάνεις! Το ίδιο μήνυμα έλαβαν και εκατομμύρια άλλοι χρήστες στον κόσμο, αφού πρόκειται για μηνύματα που σκοπό έχουν να αποσπάσουν χρήματα και στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών από τα υποψήφια θύματα και είναι γνωστά ως phishing και scams. Αν λάβεις ένα τέτοιο μήνυμα:

  • Αν το e-mail χρησιμοποιεί το όνομα κάποιας πραγματικής εταιρείας, ενημέρωσε την εταιρεία για το μήνυμα αυτό, ώστε να μπορέσει άμεσα να ενημερώσει με τη σειρά της τους πελάτες - καταναλωτές της για το απατηλό μήνυμα.
  • Διέγραψε το μήνυμα και σε καμία περίπτωση μην απαντήσεις σε αυτό ή το προωθήσεις.

Spam
Πενήντα οχτώ νέα μηνύματα στο Inbox! Και εκεί που σκέφτεσαι, «καλά σήμερα με θυμήθηκαν όλοι;» διαπιστώνεις ότι η πλειοψηφία των e-mails αφορούν π.χ. προσφορές σε φαρμακευτικά προϊόντα, αμφίβολης αξιοπιστίας οικονομικές συναλλαγές, sites γνωριμιών, κ.α.

Πρόκειται για τα λεγόμενα spam e-mail, δηλαδή την ανεπιθύμητη αλληλογραφία που διανέμεται σε τεράστιο αριθμό παραληπτών. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα spam αποστέλλονται με σκοπό την εξαπάτηση των παραληπτών.

  • Αν χρησιμοποιείς κάποιο λογαριασμό webmail όπως Hotmail, Gmail, Yahoo, κ.λπ., μπορείς από τις ρυθμίσεις του e-mail να ενεργοποιήσεις την προστασία από ανεπιθύμητα μηνύματα ή να επικοινωνήσεις με τον πάροχο διαδικτυακών υπηρεσιών και να ενημερωθείς για τα εργαλεία που σου παρέχει.
  • Αν βρίσκεις συνεχώς ανεπιθύμητα μηνύματα από κάποια συγκεκριμένη ηλεκτρονική διεύθυνση, μπορείς να χαρακτηρίσεις τον αποστολέα αυτό ανεπιθύμητο και να μπλοκάρεις μηνύματά του στο μέλλον.
  • Για να μη λαμβάνεις ανεπιθύμητα μηνύματα, καλό θα ήταν να μη δημοσιεύεις τη διεύθυνσή σου στο διαδίκτυο, ούτε να απαντάς από αυτή σε μηνύματα αλυσίδες (μηνύματα που προωθούνται από χρήστη σε χρήστη).
  • Μην απαντάς ή να προωθείς τα μηνύματα spam, γιατί απλά επιβεβαιώνεις ότι η διεύθυνσή σου είναι υπαρκτή και ενεργή.
  • Μπορείς να δημιουργήσεις μια διεύθυνση που θα χρησιμοποιείς μόνο για εγγραφή σε διαδικτυακές υπηρεσίες (π.χ. sign-up σε sites). Κάθε φορά που καταχωρίζεις το email σου σε μια διαδικτυακή φόρμα, συμφωνείς και με τα «ψιλά γράμματα», που πολλές φορές προβλέπουν την αποστολή διαφημιστικών και ενημερωτικών μηνυμάτων προς το email σου.
  • Να προσέχεις πολύ και με το πώς χρησιμοποιείς τον αριθμό του κινητού σου τηλεφώνου. Δεν υπάρχει μόνο e-mail spam αλλά και sms spam.

Κλοπή ταυτότητας
Κλοπή ταυτότητας στο διαδίκτυο ονομάζεται η πρακτική του να χρησιμοποιεί κανείς την εικονική ταυτότητα ενός άλλου ατόμου χρησιμοποιώντας το όνομα χρήσης και τον κωδικό πρόσβασής του σε διάφορες διαδικτυακές υπηρεσίες. Σκοπός είναι συνήθως η οικονομική εξαπάτηση, όπως επίσης ο εξευτελισμός ή η διάδοση φημών για ένα άτομο στο διαδικτυακό του περιβάλλον.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα ψεύτικα προφίλ σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης που χρησιμοποιούνται για να εξευτελίσουν κάποιο άτομο στους πραγματικούς και εικονικούς τους φίλους. Αν σου κλέψουν τους κωδικούς πρόσβασης στο Facebook, ακολούθησε τον παρακάτω σύνδεσμο: http://www.facebook.com/hacked