Φέτος, η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος βρίσκει τον πλανήτη σε μία κρίσιμη καμπή και ταυτόχρονα, μπροστά σε μία ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί και είναι χρέος όλων μας να αναλάβουμε δράση. Η εμφάνιση του κορωνοϊού και ο εγκλεισμός στο σπίτι των περισσότερων ανθρώπων σχεδόν σε όλο τον κόσμο, έδωσε μια ανάσα στον πλανήτη μας.
Τα μέτρα που ελήφθησαν λόγω της πανδημίας, επηρέασαν θετικά το περιβάλλον από κάθε άποψη. Όλοι θυμόμαστε τις εικόνες που είδαμε με τα δελφίνια στα κανάλια της Βενετίας, στο Θερμαϊκό και στο Βόσπορο ή τα ζώα, όπως ελάφια, τσακάλια και αρκούδες που βρέθηκαν στους δρόμους των μεγαλουπόλεων. Πολλοί ήταν εκείνοι που είπαν ότι ο άνθρωπος σταμάτησε να λειτουργεί και η φύση ξαναπήρε τα ηνία.
Οι πρώτες εκθέσεις από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ δείχνουν ότι μειώθηκαν οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου σε παγκόσμιο επίπεδο και η ποιότητα του αέρα βελτιώθηκε χάρη στο κλείσιμο των εργοστασίων και τον μικρό αριθμό αεροπλάνων που πετούν στον ουρανό. Επίσης, με εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο να εργάζονται από το σπίτι, μειώνουμε και την περιβαλλοντική ζημία που προκαλείται από τις μετακινήσεις.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση κυμάνθηκε σε πρωτόγνωρα χαμηλά επίπεδα σε πολλές μεγαλουπόλεις, όσο διήρκεσε το lockdown. Ειδικά για την Αθήνα, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (που έχει δημιουργήσει ειδική πλατφόρμα με στοιχεία για την ατμοσφαιρική ρύπανση και τον κορωνοϊό), η μέση τιμή του διοξειδίου του αζώτου ΝΟ2 την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου ήταν 20,9 μg/m3, ενώ τη δεύτερη εβδομάδα του Μαρτίου (προ lockdown δηλαδή) ήταν 43 μg/m3. Οι διαφορές στις μετρήσεις ήταν εντυπωσιακές για όλες τις μεγαλουπόλεις του κόσμου όπου επιβλήθηκε lockdown, με τους επιστήμονες να συμφωνούν πως ο αέρας ήταν για το διάστημα αυτό, καθαρότερος από ποτέ στη σύγχρονη ιστορία.
Ωστόσο, επιστρέφοντας στην "κανονικότητα", επανερχόμαστε στην προηγούμενη κατάσταση σε ό,τι αφορά στη ρύπανση. Σύμφωνα με τους ειδικούς, συνολικά οι εκπομπές αερίων το 2020 αναμένεται τελικά να μειωθούν μόνο κατά 0.3%. Οργανώσεις και περιβαλλοντολόγοι από όλο τον κόσμο είναι σαφείς ως προς τις προβλέψεις τους. Μόνο αν αναλάβουμε δράση τώρα, θα έχουμε πραγματικό όφελος για το περιβάλλον με αφορμή τα μέτρα που ελήφθησαν την τελευταία περίοδο. Οι ευκαιρίες δημιουργήθηκαν, αλλά ουσιαστικά καμία δράση δεν έλαβε χώρα όσο διαρκούσε το lockdown, ενώ δεν είναι λίγοι και όσοι πιστεύουν ότι τώρα, στην μετά lockdown εποχή, το περιβάλλον κινδυνεύει περισσότερο από ποτέ, καθώς πλέον "νούμερο ένα" ζήτημα στην παγκόσμια ατζέντα είναι ο νέος κορωνοϊός.
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος είναι αφιερωμένη στη βιοποικιλότητα
Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Ιουνίου, με πρωτοβουλία του ΟΗΕ και σκοπό την ενημέρωση της παγκόσμιας κοινότητας, την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη σημασία της προστασίας και βελτίωσης του περιβάλλοντος. Η ημέρα αυτή καθιερώθηκε το 1974, όμως πλέον τα περιβαλλοντικά προβλήματα είναι πιο επίκαιρα από ποτέ και η ανάγκη για άμεσες αλλαγές επιτακτική.
Κάθε χρόνο η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος εστιάζει σε ένα θέμα και φέτος σύμφωνα με τον ΟΗΕ, αυτό είναι η βιοποικιλότητα. Ως "επείγουσα και υπαρξιακή" χαρακτηρίζεται από τον ΟΗΕ η αγωνία των ανθρώπων για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, με ιδιαίτερη αναφορά να γίνεται στις εκτεταμένες πυρκαγιές της Αυστραλίας, του Αμαζονίου και της Καλιφόρνια, αλλά και φυσικά στην παγκόσμια πανδημία του νέου κορωνοϊού. Οι περιπτώσεις αυτές, όπως αναφέρει ο ΟΗΕ, "καταδεικνύουν την αλληλεξάρτηση των ανθρώπων και των ιστών της ζωής, μέσα στην οποία υπάρχουν".
