Το καλοκαίρι είναι η εποχή των διακοπών, αλλά και των παιδικών κατασκηνώσεων. Μία συνήθεια που αγαπούν πολλά παιδιά και που «λύνει» τα χέρια πολλών γονιών, καθώς δίνει στο παιδί τη δυνατότητα να ενταχθεί σε μία ομάδα, να μοιραστεί, να παίξει, να μάθει.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η κατασκήνωση δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να δημιουργήσουν όμορφες αναμνήσεις, να βρουν την ελευθερία τους, να κάνουν νέους φίλους, να ζήσουν νέες εμπειρίες και να κάνουν διαφορετικά πράγματα από όσα κάνουν στο σπίτι.
Η κατασκήνωση είναι ένα περιβάλλον ιδανικό για να ενισχυθεί η κοινωνικότητα του παιδιού, να μάθει να συνεργάζεται με άλλους, να αισθάνεται ασφαλές μακριά από τους γονείς του, να αποκτήσει αυτοπεποίθηση και προσαρμοστικότητα.
Οι αθλητικές δραστηριότητες και το παιχνίδι αποτελούν βασικό κομμάτι της ζωής στην κατασκήνωση και όχι τυχαία, καθώς οι έρευνες έχουν δείξει τη σημαντικότητά του στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού. Εκεί, το παιδί κάνει ένα διάλειμμα από την τηλεόραση και τα ηλεκτρονικά, καθώς η καθημερινότητά του οργανώνεται γύρω από το παιχνίδι.
Η διαδικασία της κατασκήνωσης συμβάλλει στην εξέλιξη του χαρακτήρα ενός παιδιού. Όμως, δεν ταιριάζει σε όλα τα παιδιά. Υπάρχουν οικογένειες που η σύνδεση ανάμεσά τους είναι τόσο στενή, ώστε ο ένας δεν μπορεί να ζήσει χωρίς τον άλλον, έστω και για λίγες ημέρες. Από την άλλη, υπάρχουν οικογένειες στις οποίες τα παιδιά περιμένουν με χαρά την ώρα της κατασκήνωσης.
Πολλοί γονείς ανησυχούν ότι το παιδί τους δεν είναι έτοιμο να κάνει πράγματα μόνο του, φοβούνται ότι δεν θα τα καταφέρει ή θα πληγωθεί. Ο αποχωρισμός από τα παιδιά είναι δύσκολος, κυρίως αν δεν έχει δοκιμαστεί στο παρελθόν. Είναι μια αμφίδρομη σχέση που έχει να κάνει με το πώς η οικογένεια διαχειρίζεται τον αποχωρισμό. Είναι σημαντικό οι γονείς να αποχωρίζονται σταδιακά το παιδί, διατηρώντας μια ανοικτή επικοινωνία μαζί του και δηλώνοντας ότι θα είναι πάντα παρόντες, αλλά με διαφορετικό τρόπο.
Στην ερώτηση, ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να πάει το παιδί στην κατασκήνωση και να αρχίσει να «αυτονομείται», η γενική απάντηση είναι η ηλικία των έξι ετών. Πρακτικά, όμως, η κατάλληλη ηλικία είναι συνάρτηση της προσωπικότητας του παιδιού και της συναισθηματικής ωριμότητάς του, για να αντιμετωπίσει τον αποχωρισμό από τους γονείς του.
Το παιδί πρέπει να ερωτηθεί αν θέλει να πάει κατασκήνωση και οι γονείς οφείλουν να λάβουν σοβαρά υπόψη την απάντησή του. Τι γίνεται, όμως, όταν το παιδί είναι αρνητικό; Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;
- Είναι χρήσιμο να έχει προηγηθεί ένα στάδιο αποχωρισμού, αφήνοντας το παιδί στον παππού, τη γιαγιά ή σε συγγενείς με τους οποίους θα είναι ασφαλές.
- Δίνουμε χρόνο στο παιδί να προετοιμαστεί με όλα όσα χρειάζεται να ξέρει.
- Πρέπει η κατασκήνωση να ταιριάζει στα ενδιαφέροντα και στην προσωπικότητα του παιδιού και όχι να επιλεγεί με βάση τις προσδοκίες των γονιών. Η επιλογή της κατασκήνωσης πρέπει να γίνει από κοινού με το παιδί.
- Οι γονείς οφείλουν να μιλήσουν στο παιδί για το πώς θα είναι η κατάσταση στην κατασκήνωση ρεαλιστικά, δίχως να δημιουργήσουν αυξημένες προσδοκίες, αλλά εξηγώντας πως τα πράγματα θα γίνονται με διαφορετικό τρόπο, κάτι όχι απαραίτητα κακό.
- Αν το παιδί πρόκειται να πάει πρώτη φορά κατασκήνωση, είναι καλό η κατασκήνωση που θα επιλεγεί να είναι σχετικά κοντά στο σπίτι του, ώστε το παιδί να νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια αλλά και πρακτικά να μπορούν οι γονείς να το επισκεφθούν αν χρειαστεί.
- Καλό είναι οι γονείς με το παιδί να επισκεφθούν πιο πριν την κατασκήνωση, να εξερευνήσουν μαζί το χώρο και να συζητήσουν μαζί του με χαρά και ενθουσιασμό τα πράγματα που θα μπορεί να κάνει εκεί, ώστε να του δημιουργηθεί η πεποίθηση ότι θα περάσει καλά.
- Οι γονείς μπορούν, επίσης, να επικοινωνήσουν με γονείς συμμαθητών ή φίλων του παιδιού, γιατί η παρουσία γνωστών παιδιών μπορεί να το παρακινήσει, καθώς «δεν πάει μόνο του».
- Σε περίπτωση που το παιδί καλέσει από την κατασκήνωση και ζητήσει να φύγει, μιλήστε με τους υπεύθυνους για να δείτε ποια είναι η ψυχολογική του κατάσταση και προσπαθήστε να κερδίσετε τον χρόνο που χρειάζεται για να προσαρμοστεί λέγοντάς του να μείνει λίγο ακόμα.
Ειδικά φέτος, στην εποχή του κορωνοϊού, οι γονείς έχουν πολλά ερωτήματα, για το κατά πόσο είναι ασφαλής η επιλογή της κατασκήνωσης για τα παιδιά τους.
Οι γονείς πρέπει να:
- Ενημερωθούν από τις επίσημες υπηρεσίες για τα μέτρα πρόληψης και τους κανόνες υγιεινής που πρέπει να τηρούνται λόγω της πανδημίας και να μοιραστούν με τα παιδιά τις πληροφορίες και τις οδηγίες αυτές, με βάση την αναπτυξιακή φάση του κάθε παιδιού και με τρόπο απλό και ξεκάθαρο.
- Εκπαιδεύσουν τα παιδιά στα μέτρα προφύλαξης και στους κανόνες υγιεινής με επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες, με στόχο να δημιουργηθεί μια «ρουτίνα» που θα την ακολουθούν, για παράδειγμα το συχνό πλύσιμο χεριών, η χρήση αντισηπτικών κτλ.