Γονική αποξένωση: Πώς επηρεάζει το παιδί, τι πρέπει να προσέχετε

Photo credits: freepik.com   
Η 25η Απριλίου έχει αναγνωριστεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για τη Γονική Αποξένωση, με στόχο την ευαισθητοποίηση των γονέων σχετικά με τη γονική αποξένωση και τις επιπτώσεις που αυτή έχει στα παιδιά.

Ως γονική αποξένωση περιγράφεται "μία συμπεριφορά από έναν γονέα ή έναν ενήλικα τον οποίο εμπιστεύεται το παιδί (γιαγιά, παππού, θεία, θείο κ.λπ.), συνειδητή ή ασυνείδητη, που θα μπορούσε να δημιουργήσει αποξένωση στη σχέση μεταξύ παιδιού και γονέα".

Σε μία τέτοια κατάσταση, συνήθως ένας φροντιστής προσπαθεί να στρέψει ένα παιδί εναντίον ενός άλλου, συχνά με σκοπό να πείσει το παιδί ότι επιθυμεί να αποκλείσει οριστικά τον άλλο γονέα από τη ζωή του.

Μία τυπική σχετική συμπεριφορά, περιλαμβάνει κάποια από τα ακόλουθα:

  • διαρκείς κατηγορίες και υποτίμηση του άλλου γονιού
  • περιορισμό της επαφής του άλλου γονιού με το παιδί, απαγορεύοντας στο δεύτερο την επικοινωνία
  • δημιουργία εντύπωσης ότι ο άλλος γονέας δεν αγαπά το παιδί


Κανένα διαζύγιο δεν είναι εύκολη υπόθεση, ειδικά όταν υπάρχουν παιδιά στη μέση, για τα οποία η νέα πραγματικότητα είναι ακατανόητη και σκληρή. Αυτό συμβαίνει, γιατί τα παιδιά δεν είναι ώριμο να καταλάβουν και να αξιολογήσουν κάποια πράγματα, όπως οι ενήλικες. Πολλά, μάλιστα, βιώνουν το διαζύγιο των γονιών τους με βουβό τρόπο κι εξωτερικεύουν τον πόνο και τη δυσκολία τους με τρόπους που -εκ πρώτης- μπορεί να φαίνεται ότι δεν σχετίζονται με το συμβάν.

Όπως είναι αναμενόμενο, οι επιθετικές συμπεριφορές ανάμεσα στους χωρισμένους γονείς μεταφέρονται στο παιδί, το οποίο συνήθως παίρνει το μέρος του κατήγορου και απομακρύνεται σιγά σιγά, συναισθηματικά αλλά και πρακτικά, από τον άλλο γονέα.

Πολλές φορές αυτό συμβαίνει υποσυνείδητα, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις συνειδητά, με σκοπό ο ένας γονέας να υπονομεύσει τον/την πρώην σύζυγο και να αποκόψει  εντελώς το παιδί από εκείνον/η.

Πώς εκδηλώνει αυτή τη συμπεριφορά το παιδί;

Κυρίως με άρνηση και με γκρίνια. Δεν θέλει να περάσει χρόνο με τον άλλο γονιό, δεν του απευθύνει το λόγο, θυμώνει μαζί του με το παραμικρό, αντιδράει άσχημα. Όλη αυτή η κατάσταση του δημιουργεί άγχος και στρες, που συχνά οδηγούν στη θλίψη ή/και στην κατάθλιψη.

Η λύση που ενδείκνυται για να μη βρεθεί κάποιο παιδί σε τέτοια θέση, είναι η ισορροπημένη συνεπιμέλεια, που θα επιτρέπει στο παιδί να περνάει το ίδιο χρόνο και με τους δύο γονείς. Γιατί κάθε διαζύγιο θα πρέπει πάντα να βγαίνει με γνώμονα το καλό του παιδιού, ακόμα κι αν κάποιες φορές οι ίδιοι δυσκολεύονται να το δουν ή να το εφαρμόσουν.