Η υγειονομική κρίση που διανύουμε τον τελευταίο καιρό σε παγκόσμιο επίπεδο, καταδεικνύει ότι η ευημερία μας είναι αλληλένδετη με την ευημερία του πλανήτη. Συνηθίζοντας με αργούς ρυθμούς τη νέα κανονικότητα, βρισκόμαστε όλοι μπροστά στο νέο ρόλο υπευθυνότητας που καλούμαστε να παίξουμε για την προστασία της φύσης και της υγείας μας. Μένουμε ασφαλείς, αλλά όχι αδρανείς. Η προστασία της φύσης και του περιβάλλοντος στο οποίο ζούμε είναι υποχρέωση όλων μας.
Σε πολλές χώρες του κόσμου εξακολουθούν να χάνονται ανθρώπινες ζωές λόγω του Covid-19, ενώ την ίδια στιγμή οι παγκόσμιες οικονομικές επιπτώσεις πλήττουν θέσεις εργασίας και γενικότερα, τις προοπτικές ανάπτυξης. Εν μέσω αυτής της πρωτοφανούς σε παγκόσμιο επίπεδο κατάστασης, το WWF καλεί όλους μας σε επείγουσα και παγκόσμια δράση, με στόχο την αντιμετώπιση όλων εκείνων των παραγόντων που είναι ικανοί να οδηγήσουν στην εμφάνιση και έξαρση νέων πανδημιών.
Μέσα από τη νέα του μελέτη με τίτλο «COVID-19: Επείγον κάλεσμα για την προστασία ανθρώπων και φύσης», το WWF τονίζει ότι μεταξύ των βασικών αιτιών για την εμφάνιση ζωονόσων είναι το εμπόριο και η κατανάλωση ειδών υψηλού κινδύνου, οι ραγδαίες αλλαγές στη χρήση γης που οδηγούν στην αποψίλωση, η επέκταση και εντατικοποίηση της γεωργίας και της ζωικής παραγωγής.
Αν κάτι έγινε ξεκάθαρο μέσα από αυτή την κρίση, είναι ότι για να αντιμετωπιστούν οι αιτίες των πανδημιών χρειάζονται δομικές αλλαγές και λύσεις που αναγνωρίζουν τη βαθιά αλληλεπίδραση μεταξύ διαφορετικών συστημάτων. Κυρίως όμως, έγινε ξεκάθαρο ότι τέτοιες συστημικές αλλαγές και λύσεις μπορούν να προωθηθούν αποτελεσματικά μόνο μέσα από έναν παγκόσμιο συντονισμό που εμπλέκει ταυτόχρονα κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και το κοινωνικό σύνολο.
Παρόλο που δεν είναι πάντα εφικτό να προβλέπουμε και να αποτρέπουμε εγκαίρως τέτοιες ασθένειες, είναι ήδη γνωστό πως η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση και η μείωση του κινδύνου για παρόμοιες μελλοντικές πανδημίες έρχεται μέσα από την αναθεώρηση της σχέσης μας με τη φύση.
Τώρα είναι η στιγμή για μια καλά συντονισμένη μεταρρυθμιστική δράση, προκειμένου να προστατευτούν τα φυσικά οικοσυστήματα, να οικοδομηθούν κλιματικά ουδέτερες κοινωνίες που να προάγουν τη βιώσιμη σχέση μεταξύ ανθρώπου και φύσης και να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για μια δίκαιη και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.
Στο ίδιο κλίμα, η Greenpeace επισημαίνει ότι η καταστροφή της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων, όπως επίσης η αποδάσωση, ευνοούν την εμφάνιση και εξάπλωση ζωονόσων. Η κύρια αιτία αποδάσωσης είναι η βιομηχανική γεωργία και η κτηνοτροφία.
Δάση τεράστιας σημασίας για τη βιοποικιλότητα και την οικολογική ισορροπία αποψιλώνονται, κυρίως με σκοπό να μετατραπούν σε βοσκοτόπια (για βοοειδή) και σε τεράστιες εκτάσεις μονοκαλλιέργειας μεταλλαγμένης σόγιας. Το 90% της σόγιας προορίζεται για ζωοτροφή, η οποία στη συνέχεια εξάγεται σε διεθνείς αγορές, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Σήμερα εκτιμάται ότι το 80% της αποψίλωσης των δασών που πραγματοποιείται σε παγκόσμιο επίπεδο σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με την επέκταση της βιομηχανικής κτηνοτροφίας.
Χρειαζόμαστε τοπικά, βιώσιμα και ανθεκτικά διατροφικά συστήματα και όχι εκβιομηχανισμένες παγκοσμιοποιημένες εντατικές αλυσίδες τροφής, γιατί μόνο έτσι μπορούμε να μειώσουμε την πίεση στα δάση και τα οικοσυστήματα, να διατηρήσουμε υγιή τον πλανήτη, να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή, να παράγουμε επαρκή, ασφαλή, υγιεινή και θρεπτική τροφή σε προσιτές τιμές για όλους και να εξασφαλίσουμε σταθερό αξιοπρεπές εισόδημα σε αγρότες και κτηνοτρόφους που παράγουν τροφή με κριτήρια βιωσιμότητας.
