Χαρτζιλίκι: γιατί, πότε, πόσο

Το χαρτζιλίκι είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να βοηθήσουμε τα παιδιά να μάθουν να διαχειρίζονται τα χρήματα ενώ είναι ακόμη μικρά. Πώς να αποταμιεύουν, πότε και γιατί να ξοδεύουν, ακόμη και τις συνέπειες της απώλειας των χρημάτων. Είναι ένας τρόπος για να μάθουν να είναι υπεύθυνα. Eπιπλέον,τα βοηθάει να αισθανθούν ότι είναι σημαντικά μέλη της οικογένειας, επειδή λαμβάνουν μέρος των εσόδων της.

Είναι ταυτόχρονα ένας τρόπος ώστε τα παιδιά να κάνουν επιλογές και να μάθουν ότι μερικές φορές χρειάζεται να κάνεις οικονομία και να περιμένεις μέχρι να αποκτήσεις κάτι που θέλεις. Ακόμη και αν δεν διαθέτετε πολλά χρήματα, ένα πολύ μικρό ποσό μπορεί να δώσει στο παιδί την αίσθηση της ανεξαρτησίας και να του μάθει όλα τα παραπάνω. Εξηγήστε στο παιδί για ποιο λόγο του δίνετε χαρτζιλίκι και συμφωνήστε από κοινού πού επιτρέπεται να ξοδεύει αυτά τα χρήματα. Τέλος, αν δεν μπορείτε να τους δίνετε χαρτζιλίκι, εξηγήστε τους λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό. Έτσι, επίσης, τα βοηθάτε να μάθουν για την αξία των χρημάτων.

Πότε δίνουμε χαρτζιλίκι

Δεν υπάρχουν αυστηροί κανόνες για αυτό. Η ηλικία από την οποία θα αρχίσετε να του δίνετε χρήματα εξαρτάται από το παιδί και εσάς. Εξετάστε πόσο καλά κατανοεί το σκοπό των χρημάτων και την έννοια του ό,τι ξοδεύεται δεν γυρίζει πίσω. Η κατανόηση της αξίας των χρημάτων, ο προγραμματισμός και η αποταμίευση θα αναπτυχθούν με την πάροδο του χρόνου. Είναι σημαντικό να επισημάνετε ότι δεν ξοδεύουμε όλα τα λεφτά που έχουμε, γιατί διαφορετικά δεν θα έχουμε μέχρι την επόμενη φορά που θα λάβουμε χρήματα.

Πόσα χρήματα δίνουμε

Αυτό εξαρτάται από τις περιστάσεις, τον προϋπολογισμό κάθε οικογένειας, την ηλικία του παιδιού, το σκοπό για τον οποίο το παιδί μαζεύει χρήματα και τι θεωρείτε ως γονείς ότι είναι λογικό. Όταν το παιδί αρχίσει να συνειδητοποιεί πόσα χρήματα θα λαμβάνει και πόσο συχνά, μπορεί να αρχίσει να μαθαίνει πώς να τα χρησιμοποιεί σωστά. Το ποσό των χρημάτων που δίνετε στο παιδί συνήθως αυξάνεται όσο μεγαλώνει και γίνεται πιο υπεύθυνο. 

Τι ανάγκες πρέπει να καλύπτει το χαρτζιλίκι

Συνήθως τα χρήματα αυτά ξοδεύονται για: 

  • Αγορά ενός παιχνιδιού 
  • Επίσκεψη σε ένα θεματικό πάρκο, κλπ. 
  • Αγορά δώρων για τα μέλη της οικογένειας ή τους φίλους
  • Έξοδο με φίλους για σινεμά ή φαγητό

Χαρτζιλίκι και δουλειές του σπιτιού

Η πληρωμή των παιδιών για να κάνουν οικιακές εργασίες έχει υποστηρικτές και επικριτές. Ορισμένοι γονείς πιστεύουν ότι όλα τα μέλη της οικογένειας οφείλουν να βοηθούν χωρίς ανταμοιβή. Άλλοι, πιστεύουν ότι ένα παιδί πρέπει να κερδίσει το χαρτζιλίκι με κάποιο τρόπο και όχι απλώς να του δοθεί. Αν αποφασίσετε να συνδέσετε το χαρτζιλίκι με τις δουλειές του σπιτιού, είναι καλή ιδέα να θέσετε ένα πρόγραμμα. Για παράδειγμα, το παιδί καλείται να τακτοποιήσει το δωμάτιό του καθημερινά ή μία φορά την εβδομάδα, να φροντίζει το κατοικίδιο κάθε μέρα, να βοηθάει στα ψώνια ή στη φροντίδα του κήπου κάθε εβδομάδα, κλπ. Έτσι, μαθαίνει ότι πρέπει να εργάζεται για να κερδίσει χρήματα.

Tips

  • Θέστε στο παιδί τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το πόσα χρήματα μπορεί να ξοδεύει και πόσα θα αποταμιεύει. Δώστε του δύο κουτιά / φακέλους για να μοιράζει τα χρήματα για τις δύο περιπτώσεις.
  • Δώστε του χαρτζιλίκι ανάλογα με τις οικονομικές σας δυνατότητες, ανεξάρτητα από το τι κάνουν άλλοι γονείς και σε μια καθορισμένη ημέρα, σε εβδομαδιαία, δεκαπενθήμερη ή μηνιαία βάση.
  • Καλό είναι να μην συμπληρώνετε εσείς τα χρήματα που λείπουν όταν το παιδί θέλει να αγοράσει κάτι. Το νόημα είναι να μάθει να μην ξοδεύει περισσότερα από όσα κερδίζει. 
  • Το να μην δώσετε καθόλου χαρτζιλίκι μοιάζει συχνά η εύκολη λύση ως τιμωρία αν το παιδί έχει κάνει κάτι λάθος. Ίσως είναι προτιμότερο να μειώσετε το ποσό, αν για παράδειγμα κάνει μια ζημιά, ώστε να λάβει το μήνυμα που θέλετε να του περάσετε. 
  • Ανάλογα με την ωριμότητα που έχει ένα παιδί στην εφηβεία, μπορείτε να του επιτρέψετε να χρησιμοποιεί το χαρτζιλίκι του για ψυχαγωγία, αγορά ρούχων ή ακόμη και ένα ταξίδι. Εξηγήστε ότι τα χρήματα της οικογένειας δεν πρόκειται να δαπανηθούν για ορισμένα πράγματα, όπως π.χ. αγορά τσιγάρων, αλλά αφήστε το να έχει τον έλεγχο. Αν κάνει μια κακή επιλογή, είναι ένας καλός τρόπος για να μάθει ότι στις λάθος επιλογές υπάρχουν συνέπειες.
  • Επαινέσετε το παιδί αν κάνει καλή διαχείριση των χρημάτων του και σκεφτείτε το ενδεχόμενο να του δώσετε ένα μικρό bonus.