Ο πιο σημαντικός παράγοντας για τη ρύθμιση του σακχάρου είναι η διατροφή, παράλληλα με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Ένα άνθρωπος με διαβήτη μπορεί να καταναλώσει μια μεγάλη γκάμα τροφίμων, μέσα όμως στο πλαίσιο της υγιεινής διατροφής.
Ωστόσο, η ρύθμιση του μεταγευματικού σακχάρου δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση, γιατί απαιτείται σωστός υπολογισμός της δόσης της ινσουλίνης ή της αντιδιαβητικής αγωγής, ώστε να καλυφθεί ανάλογα η ποσότητα και το είδος της τροφής που πρόκειται να καταναλωθεί.
Η μέτρηση των ισοδυνάμων των υδατανθράκων της τροφής είναι μια μέθοδος που επιτρέπει να υπολογισθεί η δόση της απαιτούμενης ινσουλίνης για την κάλυψη των αναγκών του γεύματος με μεγαλύτερη ακρίβεια, ώστε να μειωθεί η διακύμανση του μεταγευματικού σακχάρου, περιορίζοντας τη συχνότητα των υπεργλυκαιμικών ή των υπογλυκαιμικών επεισοδίων με τελικό αποτέλεσμα τη βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου.
Η μέθοδος αυτή επιτρέπει μεγαλύτερη ελευθερία ως προς την επιλογή του είδους, την ποσότητα της τροφής και το χρόνο του γεύματος, παρέχοντας μεγαλύτερη ευελιξία στο καθημερινό πρόγραμμα των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη. Επίσης, η γνώση των ισοδυνάμων και των θερμίδων που έχουν τα διάφορα τρόφιμα, βοηθά και εκείνους που επιθυμούν να χάσουν βάρος.
Ο πρωτεύων στόχος στα άτομα με ΣΔ (σακχαρώδη διαβήτη) είναι να διατηρούνται τα επίπεδα του σακχάρου αίματος όσο το δυνατόν πλησιέστερα στα φυσιολογικά, αποφεύγοντας τις οξείες επιπλοκές της νόσου, όπως την υπογλυκαιμία ή την κετοξέωση, καθώς και τις χρόνιες επιπλοκές, δηλαδή τη μικροαγγειοπάθεια και τη μακροαγγειοπάθεια, έχοντας, όμως, καλή ποιότητα ζωής. Το τελευταίο σημαίνει ότι το άτομο με ΣΔ αισθάνεται συχνά την ανάγκη της ελευθερίας ως προς το είδος της διατροφής του, αλλά και ως προς το χρονοδιάγραμμα των γευμάτων και των ενέσεων, εξασφαλίζοντας έτσι μεγαλύτερη ευελιξία στο καθημερινό του πρόγραμμα.
Το σάκχαρο του αίματος επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες όπως: τη δόση της ινσουλίνης, την τροφή, την άσκηση, τη θέση της ένεσης, την παρουσία λιποϋπερτροφίας ή ατροφίας, τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, την τεχνική της ένεσης (δηλαδή εάν η ένεση έγινε υποδορίως, ενδοδερμικά ή ενδομυϊκά) ή εάν υπήρχε απώλεια της δόσης της ινσουλίνης (εάν δηλαδή δάκρυσε το σημείο της ένεσης ή όχι), την παρουσία στρες ή όχι.
Πολλοί ασθενείς υπολογίζουν εμπειρικά τη δόση της ινσουλίνης. Το μεταγευματικό σάχκαρο επηρεάζεται κυρίως από τους υδατάνθρακες της τροφής. Τρία είναι τα συστατικά των τροφών: οι υδατάνθρακες, οι πρωτεΐνες και τα λίπη.
Οι υδατάνθρακες είναι συστατικό της τροφής που αποτελείται από ένα ή περισσότερα μόρια σακχάρου και είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για την αύξηση του σακχάρου μετά το γεύμα. Βρίσκονται στο ψωμί και τις αμυλούχες τροφές, τα όσπρια, τα ζυμαρικά, το ρύζι, τις πατάτες, τα φρούτα, τη ζάχαρη, το γάλα, τα γλυκά, τα σιρόπια, τις μαρμελάδες. Ένα γραμμάριο υδατανθράκων παρέχει 4 θερμίδες.
Στις πρωτεΐνες εντάσσεται το κρέας, το ψάρι, τα μαλάκια, τα οστρακοειδή, το κοτόπουλο, τα λουκάνικα, τα αυγά, το τυρί. Πρωτεΐνες υπάρχουν ακόμα στα φασόλια, τον αρακά και τις φακές. Τα αμυλώδη τρόφιμα και τα λαχανικά έχουν επίσης, μικρή ποσότητα πρωτεΐνης. Ο οργανισμός χρησιμοποιεί τις πρωτεΐνες για αύξηση και ενέργεια. Οι πιο πολλοί άνθρωποι καταναλώνουν περισσότερες πρωτεΐνες από όσες χρειάζεται ο οργανισμός τους. Ένα γραμμάριο πρωτεΐνης δίνει 4 θερμίδες.
Στα λίπη ανήκουν το ελαιόλαδο, οι ελιές, το βούτυρο, τα σπορέλαια, οι μαργαρίνες, οι ξηροί καρποί. Λίπος υπάρχει επίσης, στο κρέας, το ψάρι, τα πουλερικά, τα λουκάνικα, τα γαλακτοκομικά (όταν δεν είναι αποβουτυρωμένα) και σε όλα τα προϊόντα που παρασκευάζονται από βούτυρο, ελαιόλαδο ή μαργαρίνη. Ένα γραμμάριο λίπους παρέχει 9 θερμίδες. Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας λίπους έχει άσχημες συνέπειες στο βάρος. Υπάρχουν πολλές τροφές όπως το γάλα, το γιαούρτι κ.λπ. που είναι μικτές, δηλαδή περιέχουν και τα τρία συστατικά (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και λίπη).
Οι πρωτεΐνες και τα λίπη δεν επηρεάζουν άμεσα το μεταγευματικό σάκχαρο, αλλά έμμεσα, διότι καθυστερούν την απορρόφηση του σακχάρου με αποτέλεσμα να ανεβαίνει το σάκχαρο ώρες μετά τη λήψη της συγκεκριμένης τροφής. Επιπρόσθετα, ένα μέρος των πρωτεϊνών μετατρέπεται στον οργανισμό μας σε σάκχαρο, αλλά το ποσό αυτό είναι μικρό. Τα λαχανικά και τα φρούτα έχουν ίνες που είναι άπεπτοι υδατάνθρακες, δηλαδή δεν απορροφώνται. Η παρουσία των ινών έχει ευεργετική δράση, διότι καθυστερεί την απορρόφηση του σακχάρου με αποτέλεσμα τη βελτίωση των μεταγευματικών επιπέδων σακχάρου αίματος. Επιπλέον, οι ίνες μειώνουν την απορρόφηση των λιπών με αποτέλεσμα να βελτιώνουν τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα.
Οι αρχές της υγιεινής διατροφής που πρέπει να ακολουθούν τα άτομα με ή χωρίς διαβήτη είναι:
Κατανάλωση αποβουτυρωμένων προϊόντων (γάλα ή γιαούρτι περιεκτικότητας μικρότερης από 2%σε λιπαρά) για άτομα ηλικίας άνω των δύο ετών.
- 5 μερίδες φρούτων και άφθονη χρήση λαχανικών ημερησίως.
- Συχνή κατανάλωση οσπρίων και δημητριακών, ιδίως από αναποφλοίωτα προϊόντα που είναι πλούσια σε ίνες.
- Χρήση ελαιόλαδου αντί για σπορέλαια, φρέσκο βούτυρο ή σκληρές μαργαρίνες.
- Ψάρι δύο φορές εβδομαδιαίως.
- Κόκκινο κρέας μία φορά εβδομαδιαίως.
- Κοτόπουλο δύο φορές εβδομαδιαίως.
- Περιορισμός των απλών υδατανθράκων, όπως της ζάχαρης.
- Ο σωστός καταμερισμός των θρεπτικών συστατικών (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη) στα γεύματα της ημέρας είναι απαραίτητος, ειδικότερα για τα τρόφιμα που είναι πηγές υδατανθράκων.
- Συνδυασμός της διατροφής με συστηματική και καθημερινή άσκηση (όταν αυτό είναι εφικτό).
Γράφει η Αναστασία Μακρή
Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
 |
6948839881 |
 |
[email protected] |
 |
www.diatrofikaisoma.gr |
 |
diatrofikaisoma |
 |
diatrofikaisoma |
