Η σημερινή πρώτη μέρα της νέας σχολικής χρονιάς, με όλες τις ιδιαιτερότητες που έχει φέτος λόγω κορωνοϊού, μας δίνει το έναυσμα να δούμε πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του σχολείου στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού, καθώς και στην ψυχοκοινωνική εξέλιξή του.
Η οικογένεια και το σχολείο, αποτελούν -κατά γενική ομοφωνία- την πιο σπουδαία επίδραση στη ζωή του παιδιού. Η οικογένεια αναγνωρίζεται ως η πιο ισχυρή περιβαλλοντική επίδραση στο παιδί, ως η κυριότερη μορφοποιός δύναμη για την ανάπτυξή του. Το σχολείο εκφράζει τις αξίες, τις στάσεις και τους σκοπούς της κοινωνίας, και συμβάλλει στην ανάπτυξη της προσωπικότητας και την προαγωγή της ψυχικής υγείας του παιδιού.
Είναι απαραίτητο να δούμε το σχολείο ως μια προέκταση της κοινότητας και της οικογένειας και όχι ως ένα σύστημα που είναι απομονωμένο και λειτουργεί ανεξάρτητα. Ακόμη κι αν ένα παιδί έχει πάει στον παιδικό σταθμό ή στο νηπιαγωγείο, μέχρι τη στιγμή του Δημοτικού σχολείου, η οικογένεια παραμένει το σημείο αναφοράς και το σημαντικότερο κομμάτι της ζωής του.
Με την είσοδό του στο Δημοτικό, το σχολείο αποκτά μεγαλύτερη σημασία, καθώς χρονικά και γνωστικά οι απαιτήσεις αυξάνονται. Από το πέμπτο ή έκτο έτος έως την εφηβεία, το «εγώ» του παιδιού θα πρέπει να κάνει μια σοβαρή δουλειά προσαρμογής: ενώ μέχρι τώρα είχε κυρίως να αντιμετωπίσει τις απαιτήσεις των εσωτερικών του δυνάμεων καλείται πια να χειριστεί και την εξωτερική πραγματικότητα.
Φθάνοντας, λοιπόν, στο σχολείο το παιδί είναι φορέας όλης της εμπειρίας που απέκτησε στις σχέσεις με την οικογένειά του. Αυτό δεν σημαίνει ότι ως το σημείο αυτό η προσωπικότητά έχει διαμορφωθεί ολοκληρωτικά και ότι πλέον δεν υπάρχει περαιτέρω εξέλιξη. Μετά τα έξι χρόνια η ψυχική και σωματική ωρίμανση συνεχίζεται, ενώ επηρεάζεται διαρκώς από το περιβάλλον. Στη φάση αυτή της ανάπτυξης το παιδί ζει υπό την διπλή επίδραση των γονέων και των σχολικών σχέσεων και βιώνει την απερίσπαστη ανακατάταξη των ενδιαφερόντων, των αξιών και των επιδιώξεών του.
Το παιδί έχει αυξημένη ικανότητα για συγκέντρωση, αντλεί ευχαρίστηση από τη δουλειά του σχολείου και βρίσκει ικανοποίηση στο να μαθαίνει συνεχώς νέα πράγματα. Με τον τρόπο αυτό νιώθει ότι αρχίζει η σταδιακή του είσοδος στον κόσμο των ενηλίκων.
Επίσης, το σχολείο έχει και μια άλλη πολύ σημαντική αποστολή, είναι ο χώρος και ο θεσμός μέσω του οποίου ένα παιδί αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως μέλος μιας κοινότητας ανθρώπων. Εκεί μαθαίνει να υπάρχει και να λειτουργεί ως μονάδα εκτός οικογένειας καθώς προσαρμόζεται με άγνωστους συνομηλίκους και ενηλίκους, εδραιώνει δηλαδή καινούριους δεσμούς με τους δασκάλους και τους συμμαθητές του.
Το σχολείο που λειτουργεί καλά μπορεί να βοηθήσει όλα τα παιδιά να αναπτύξουν περισσότερο τις κοινωνικές τους ικανότητες. Παράλληλα, όμως, μπορεί να βοηθήσει και τα παιδιά που δεν έχουν ομαλή κοινωνικοποίηση, παρέχοντας σ’ αυτά ένα περιβάλλον φροντίδας και υποστήριξης.
Οι απαιτήσεις από το παιδί είναι πολλές. Αρχικά, πρέπει να μπορεί να αντέχει ένα μεγάλο διάστημα της ημέρας μακριά από το οικογενειακό περιβάλλον. Επίσης, πέρα από τα μαθησιακά του καθήκοντα, πρέπει να προσαρμόζεται με αγνώστους συνομήλικους και ενήλικους.
Οι κανόνες και οι μέθοδοι εφαρμογής της πειθαρχίας στο σχολικό πλαίσιο αποτελούν στοιχεία που επηρεάζουν τη ζωή στο σχολείο. Η πίεση για ακαδημαϊκή επιτυχία από γονείς και εκπαιδευτικούς είναι ένας επιπρόσθετος παράγοντας που επηρεάζει τη σχολική πορεία, καθώς συχνά το παιδί έρχεται αντιμέτωπο με την επιθυμία των μεγαλύτερων, κάτι που του προκαλεί περισσότερο άγχος και σύγχυση.Εκείνο που είναι σημαντικό να θυμόμαστε είναι ότι στα διάφορα θέματα που μας απασχολούν σε σχέση με τα παιδιά, δεν υπάρχουν απαντήσεις γενικού χαρακτήρα, αλλά λύσεις που αφορούν το κάθε παιδί ξεχωριστά και τα προβλήματά του στο συγκεκριμένο περιβάλλον.
Πρέπει επίσης, να τονίσουμε ότι η αναπτυξιακή ηλικία του παιδιού δεν ταυτίζεται πάντα με τη βιολογική και ότι κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό συναισθηματικής ανάπτυξης και κοινωνικής προσαρμογής. Επομένως, θα πρέπει οι απαιτήσεις, που έχουμε από το κάθε παιδί, να είναι ανάλογες προς τις εκάστοτε ικανότητές του.
Αναζήτηση
