Σε μία εποχή γεμάτη ανατροπές, εξελίξεις και συνθήκες διαρκούς κρίσης, οι επιχειρήσεις αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν τις νέες προκλήσεις και να δημιουργήσουν νέες ευκαιρίες για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν.
Σε ένα εργασιακό περιβάλλον που γίνεται ολοένα και πιο απαιτητικό, οι καινοτομίες και οι ταχύτατοι ρυθμοί ανάπτυξης, ωθούν τους εργαζόμενους να αναπτύξουν νέες δεξιότητες, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στη νέα εργασιακή πραγματικότητα.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, στην εποχή μας δεν γίνεται να έχει κάνει κάποιος μόνο μία δουλειά στη ζωή του. Στην αγορά εργασίας είναι πλέον περιζήτητοι εκείνοι που μπορούν να προσαρμόζονται σε νέες συνθήκες, να κάνουν τα πράγματα διαφορετικά, να βρίσκουν νέα επιχειρηματικά μοντέλα, να αξιοποιούν την τεχνολογία.
Απαραίτητα για την επαγγελματική σταδιοδρομία θεωρούνται σήμερα τόσο τα soft skills, όσο και τα hard skills. Τα hard skills (σκληρές ή κάθετες δεξιότητες) είναι αυτά που απαιτούνται ανάλογα με κάθε επάγγελμα και μία συγκεκριμένη θέση. Τα soft skills (μαλακές ή οριζόντιες δεξιότητες) είναι τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και οι δεξιότητες που κάθε άτομο αναπτύσσει για να διαχειριστεί διαφορετικές καταστάσεις, και που πλέον, παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στην επιλογή ενός υποψηφίου.
Οι πλέον περιζήτητες δεξιότητες τώρα και στο εγγύς μέλλον είναι οι εξής:
- Γνωστική ή ψυχική ευελιξία: η ικανότητα να αλλάζει κανείς τον τρόπο σκέψης του μπροστά σε νέες ή απρόβλεπτες καταστάσεις, ρυθμίζοντας ανάλογα τη συμπεριφορά του, ώστε να προσαρμόζεται σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο εργασιακό περιβάλλον.
- Δημιουργικότητα: η καινοτομία, η ενέργεια (πνευματική ή σωματική), η οποία οδηγεί σε απτά αποτελέσματα, πρωτότυπα, χρήσιμα, μη συμβατικά (π.χ. προϊόν, υπηρεσία, λύση), που έχουν μια αξία.
- Διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού: οι πρακτικές που απαιτούνται για την επιμέλεια των πτυχών και των καθηκόντων των εργαζομένων, για την επίτευξη βέλτιστης αποδοτικότητας και αποτελεσμάτων.
- Διαπραγμάτευση: η λήψη μιας απόφασης, κατά την οποία χρειαζόμαστε την αποδοχή (στην απόφαση) της άλλης πλευράς και η άλλη πλευρά πρέπει να έχει τη δική μας συγκατάθεση. Η διαπραγμάτευση χρησιμοποιείται όταν καμία πλευρά δεν έχει τη δύναμη ή το δικαίωμα να επιβάλλει την απόφαση της.
- Επίλυση σύνθετων προβλημάτων: η διαχείριση προβλημάτων μετά από προσεκτική ανάγνωσή τους, ώστε να επιλεγεί η καταλληλότερη στρατηγική επίλυσης, με τις διατιθέμενες πληροφορίες και μέσα.
- Κριτική σκέψη: η νοητική και συναισθηματική λειτουργία κατά την οποία το άτομο αξιολογεί την αξιοπιστία των πληροφοριών και αποφασίζει τι θα κάνει, ενώ επίσης ο όρος αναφέρεται στην προσεκτική εξέταση και θεώρηση οποιουδήποτε ισχυρισμού καθώς και απόρριψη οποιουδήποτε είδους προκαταλήψεων.
- Συναισθηματική νοημοσύνη: η ικανότητα να αναγνωρίζει κανείς τόσο τα δικά του, όσο και τα συναισθήματα των άλλων, όπως επίσης, να χρησιμοποιεί τη συναισθηματική πληροφορία ως οδηγό σκέψης και συμπεριφοράς.
- Συνεργασία - ομαδικότητα: η ικανότητα συνεργασίας είναι μία βασική δεξιότητα, καθώς ενθαρρύνει τη δημιουργικότητα, βοηθά την ανάπτυξη αποτελεσματικών λύσεων, χτίζει εμπιστοσύνη. Η αρμονική συνεργασία για την επίτευξη των στόχων αποτελεί προϋπόθεση για την ανταγωνιστικότητα και την επιτυχία μίας επιχείρησης.
Διαχρονικά, είναι, επίσης, απαραίτητες οι παρακάτω δεξιότητες:
- Διαχείριση πληροφορίας: η ικανότητα να γνωρίζουμε τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να βρούμε και να ανακτήσουμε τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε όταν υπάρχει ανάγκη.
- Διαχείριση χρόνου: οι ενέργειες που κάνει κανείς για να βελτιώσει την απόδοσή του, να τελειώνει τις εργασίες του στον επιθυμητό χρόνο, διατηρώντας μία όσο γίνεται σταθερή ροή εργασιών.
- Επικοινωνία: η ικανότητα να μεταφέρουμε αποτελεσματικά τις σκέψεις και τις ιδέες μας, να ακούμε τον συνομιλητή μας, να είμαστε ανοικτοί σε διαφορετικές απόψεις και γνώμες.
- Εξοικείωση με την τεχνολογία: το μεγαλύτερο μέρος της εργασιακής καθημερινότητας βασίζεται στη χρήση της τεχνολογίας.
- Προσωπική ανάπτυξη: η ικανότητα να αναπτύσσουμε και να βελτιώνουμε τις δεξιότητες και τις γνώσεις μας.
Τέλος, θα πρέπει να αναφερθούμε στη σημαντικότητα της δια βίου μάθησης, που φαίνεται ότι επιβάλλεται για μία επιτυχημένη σταδιοδρομία, λόγω των ραγδαίων εξελίξεων και της ανάγκης για ανάπτυξη και προσαρμογή στα νέα δεδομένα.
